geiger sayacı ne demek?

Geiger Sayacı

Geiger sayacı, iyonlaştırıcı radyasyonu tespit etmek ve ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Adını, 1928'de cihazı geliştiren Hans Geiger ve Walther Müller'den almıştır. Temel olarak, bir Geiger-Müller tüpü içerir.

Çalışma Prensibi:

  1. Tüp, düşük basınçlı bir inert gaz (genellikle helyum, neon veya argon) ile doldurulmuştur ve tüpün merkezinde ince bir tel elektrot bulunur.
  2. Tüpün dış yüzeyi ile tel elektrot arasında yüksek bir voltaj uygulanır.
  3. Radyasyon, tüpün içine girdiğinde, gaz atomlarını iyonlaştırır ve serbest elektronlar ve pozitif iyonlar oluşturur.
  4. Serbest elektronlar, yüksek voltaj nedeniyle tel elektrota doğru hızla hareket ederken, diğer gaz atomları ile çarpışarak daha fazla iyonlaşmaya neden olur. Bu, bir elektron çığ etkisi yaratır.
  5. Bu elektron çığı, kısa bir elektrik akımı üretir. Bu akım, sayaç tarafından algılanır ve bir tıklama sesi veya sayısal bir okuma olarak gösterilir. Her tıklama veya okuma, tespit edilen bir radyasyon olayını temsil eder.

Kullanım Alanları:

  • Nükleer tesislerde radyasyon seviyelerini izleme
  • Tıbbi görüntüleme ve tedavilerde radyasyon güvenliğini sağlama
  • Çevresel radyasyon izleme
  • Bilimsel araştırmalar
  • Arkeoloji ve jeolojide numunelerin yaşını belirleme

Avantajları:

  • Basit ve kullanımı kolaydır.
  • Çok çeşitli radyasyon türlerini tespit edebilir (alfa, beta, gama).
  • Taşınabilir ve saha çalışmalarında kullanılabilir.

Dezavantajları:

  • Radyasyon türünü veya enerjisini belirleyemez.
  • Yüksek radyasyon seviyelerinde doygunluğa ulaşabilir.
  • Diğer radyasyon dedektörlerine göre daha az hassastır.